موسیقی کودک در ایران تاریخچه‌‌ای طولانی دارد. یکی از بارزترین مثال در حوزه موسیقی کودک، لالایی‌های کودکانه‌ای است که از مادران و پدران سینه به سینه منتقل شده است.یا به عنوان مثال خیمه شب بازی یا نمایش عروسکی که اغلب مورد علاقه بزرگسالان بوده و ترانه‌هایی که مختص کودکان و با موسیقی کودکانه ساخته می‌شود نمونه‌ای دیگر از موسیقی‌هاییست که در کشور رواج دارد.
موسیقی کودک در واقع سبکی از موسیقی است که با ملودی‌های ساده و شیرین و ایجاد حس مثبت و شادی مختص کودکان و نوجوانان ساخته شده و موجب آرامش فکری و دوری از اضطراب در کودکان می‌شود.
موسیقی ارف
موسیقی ارف روشی است که برای آموزش موسیقی گروه خردسال و نوجوان تعبیه شده است. مبتکر این روش کارل ارف (۱۸۹۵-۱۹۸۲) آهنگساز آلمانی بوده است؛ این مدل از موسیقی کودک در ایران سال ۱۳۴۸ توسط دکتر سعید خدیری که دانش آموخته مکتب ارف در آلمان بود، مطرح شد و از آن زمان کارگاه موسیقی کودک و نوجوان سازمان رادیو تلویزیون تحت نظر وی شیوه آموزش موسیقی بر مبنای متد ارف را آغاز کرد.
در روش ارف عناصری مثل بیان،آواز، ریتم و حرکت اساس آموزش قرار می‌گیرند که با گرایش به موسیقی، نمایش وحرکت به صورت تجربی، توانائی‌های ذهنی و جسمی، مهارت‌های شنیداری و رفتاری کودکان، ذوق تشخیص موسیقی و زیبایی شناسی آنها را تقویت می‌کند و استعداد کودکان را شکوفا و پرورش می‌دهد.
ولی متاسفانه از اواخر دهه چهل تا به امروز اهل موسیقی و مدرسان موسیقی در ایران در مورد استفاده از شیوه ارف اختلاف نظر داشته و دارند. به این شکل که گروهی در دفاع از ارف نوازی صحبت می‌کنند با توجه به رواجی که در سطح دنیا دارد، و عده ای این نوع از موسیقی کودک را مصداق تسلط غرب بر آموزش فرزندان کشور تلقی می‌کنند.
در واقع این روش در فضایی صمیمی و دوست داشتنی برای آموزش کودکانی است که به لحاظ سنی قادر نیستند از آموزش‌های تخصصی موسیقی برخوردار شوند. کودکانی که دوره موسیقی ارف را می‌گذرانند در آینده توانایی بیشتری از خودشان نشان داده و بهتر می‌توانند در مورد ساز تخصصی خود تصمیم بگیرند.
تکنیک های ارف نوازی
این تکینک با توجه با استفاده از پایکوبی، دست زدن، بشکن زدن، بهره گیری از اسامی شخصیت های مورد علاقه کودک صورت گرفته و به صورت غیر مستقیم نت خوانی و ریتم در موسیقی آموزش داده می‌شود. در نهایت تمام این روش های در جهت هرچه جذاب تر منتقل کردن موسیقی به کودک است، به طوری که باعث بی میلی کودک نشود و در خاطر او بماند.
بهترین سن آموزش موسیقی به کودکان
طبق تحقیقات صورت گرفته بهترین سن آموزش موسیقی به کودکان مناسب ترین ۶ سالگی به بعد است ولی اگر والدین و خود کودک از سنین پایین تر تمایل به یادگیری داشته باشد توصیه می‌شود اصلا به صورت فشرده انجام نشود به این دلیل که سختی نواختن سازها ممکن است، ذوق و استعداد کودک را از بین ببرد.
تاثیر موسیقی بر کودکان
شگفت انگیز است که انسان ها از دوران جنین و زمانی که داخل رحم در حال رشد هستند، در معرض صداها قرار گرفته و از آن تاثیر می‌گیرند و ملودی را درک می‌کنند. خود این مورد نماینگر تاثیر اصوات و موسیقی خوش بر رشد کودک است. نمونه ملموس این تاثیر موسیقی های آرام و یا لالایی های شبانه‌ای است که موجب آرامش نوزاد می‌شود و آواز به کودکان نو پا کمک می‌کند تا حافظه، مهارت های اجتماعی، گفتار وگوش دادن و جنبه های پیشرفت را توسعه دهند.
در سال 2016، موسسه مغز و خلاقیت دانشگاه کالیفرنیای جنوبی تحقیقات در مورد موسیقی و رشد کودک را به پایان رساند. تمرکز آنها در درجه اول این بود که دریابند که چگونه قرار گرفتن در معرض موسیقی می‌تواند بر خواندن و توسعه زبان تأثیر بگذارد.
پژوهشگران با تحقیق بر روی ۷۵ هزار دانش آموز طی ۱۰ سال متمادی به این نتیجه رسیدند که کودکان با نواختن موسیقی به خصوص پیانو مهارت های بیشتری در خواندن و درک ریاضی کسب می کنند و به مراتب نمرات بالاتری نسبت به کسانی که موسیقی را تجربه نکرده اند، خواهند داشت.علاوه بر این کودکانی که از سنین پایین در معرض موسیقی هستد، روند رشد ذهنی آنها سیر صعودی خواهد داشت.
از فواید دیگر موسیقی کودک می توان به بالا بردن قدرت حل مساله در کودک و سرعت یادگیری وی اشاره کرد. چرا که کودک با تمرین نت ها فکرش را به کار میگیرد و تمرکز کردن را می‌آموزد. در اثر تکرار این موضوع این امر برای کودک مسجل می‌شود که برای هر کاری در ابتدا از قوه عقل و درک خود استفاده کند.کلام آخر اینکه موسیقی در واقع یک نیاز و غذای روح است؛ بهتر آنکه که از سنین پایین به این نیاز پاسخ داده شود.
